លោក សាំង អូហ្គូស្តាង (SAINT AUGUSTINE) លោកជាទស្សនវិទូគ្រិស្តសាសនា ដែលមានលំនាំបែបសាសនាគ្រឹស្តបច្ចុប្បន្នដូច្នេះដែរ។ លោកអូហ្គោស្តាង មានទស្សនៈថា មនុស្សក្នុងលោកត្រូវតែទទួលបាននូវសិទ្ធិ គឺជាសិទ្ធិដែលទទួលបានភាពយុត្តិធម៌ស្មើៗគ្នា និងសិទ្ធិទទួលបានការជម្រះក្តីដូចៗគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ ដោយមិនមានការលម្អៀង ដោយឋានៈសង្គម តួនាទី ភេទ វណ្ណៈ។ល។ ឡើយ។
ដោយភាពយុត្តិធម៌ មិនត្រូវមានចំពោះតែលើបុគ្គលដែលមានតួនាទីជាអ្នកបញ្ជា ឬក្រុមវមានវណ្ណៈខ្ពស់នោះទេ តែធាតុពិតយុត្តិធម៌ ត្រូវតែមានសម្រាប់គ្រប់ស្រទាប់នៃមនុស្សទាំងអស់ និងត្រូវមានការឯកភាពគ្នាទៀតផង។ សន្តិភាព ត្រូវផ្សាភ្ជាប់ជាមួយនឹងយុត្តិធម៌ សន្តិភាពមិនអាចកើតបានឡើយ ប្រសិនបើសង្គមគ្មានយុត្តិធម៌។ សន្តិភាព កើតឡើងបានដោយការស្រុះស្រួលគ្នាជាមុនសិនរវាងអ្នកដឹកនាំ និងអ្នកដែលត្រូវគេដឹកនាំ។
ជីវប្រវត្តិៈ លោកកើតនៅថ្ងៃទី១៣ ខែ១១ ឆ្នាំ៣៥៤ និងឯកសារខ្លះ បានលោកឡើងថា លោកកើតក្នុងទីក្រុង តាហ្គាសនុយមីដ្យា (ស៊ុកអារ៉ាស) នាឆ្នាំ៤៣០ មុនគ.ស. ស្លាប់នៅឆ្នាំ៣៥៤ មុនគ.ស.។ ឪពុករបស់លោកឈ្មោះ ប៉ាទ្រីស្តូស ម្ដាយឈ្មោះ មូនីកា។ លោក គឺជាទស្សនវិទូគ្រិស្តសាសនា លោករៀនផ្នែកវោហារសាស្ត្រ ហើយត្រូវបានគេទុកថា ជាអ្នកវោហារសាស្ត្រក្នុងទីក្រុងទាំងឡាយនៃភាគខាងជើងរបស់អាហ្វ្រិកដូចជា៖ តាហ្គាស ម៉ាដូរ៉ា និង ការតាស្ស។
គំនិតនយោបាយៈ សន្តិភាព តាមគំនិតរបស់លោក គឺសន្តិភាពត្រូវផ្សារភ្ជាប់ជាមួយយុត្តិធម៌។ សន្តិភាព មិនអាចកើតមានបានទេប្រសិនបើគ្មានយុត្តិធម៌ សន្តិភាពគឺជាលក្ខខណ្ឌទីមួយ នៃគោលបំណង់របស់ព្រះមហាក្សត្រ ឬអ្នកដែលមានឋានៈខ្ពស់បំផុត។ បើមានសន្តិភាព គេអាចឆ្ពោះទៅរកភាពស្រុះស្រួលគ្នា ភាពស៊ីចង្វាក់គ្នា រវាងអ្នកដឹកនាំ និងអ្នកត្រូវគេដឹកនាំ ហើយសំខាន់បំផុត គឺការយល់ព្រមពីសណាក់អ្នកនៅក្រោមបង្គាប់។ សន្តិភាពរបស់បុរី គឺជាភាពស្រុះស្រួលគ្នាប្រកបដោយសណ្ដាប់ធ្នាប់នៃអ្នកបញ្ជា និងអ្នកដែលគោរពតាមបញ្ជា។
-ស្តីអំពីរដ្ឋៈ រដ្ឋជាអ្នកផ្តល់នូវសន្តិភាពសម្រាប់សង្គម។ រដ្ឋ គឺជាការប្រមូលផ្តុំរបស់ពលរដ្ឋ គេគិតគូរអំពីយុត្តិធម៌ទើបរដ្ឋមានសន្តិភាព។ រដ្ឋដែលមិនគិតគូរពីយុត្តិធម៌ គឺ រដ្ឋដែលឆក់ប្លន់។
គំនិតខ្លះៗក្នុងវិស័យផ្សេងៗ៖
-ស្តីអំពីយុត្តិធម៌ៈ យុត្តិធម៌ត្រូវស្ថិតពីលើ និងខ្ពស់ជាងគេនៃបណ្តាទម្រង់ទាំងឡាយនៃអំណាច។ យុត្តិធម៌ ត្រូវបានជ្រួតជ្រាបទៅក្នុងសកម្មភាពរបស់អ្នកដឹកនាំ។ បើគ្មានយុត្តិធម៌រាជាណាចក្រទាំងអស់នោះនឹងក្លាយទៅជាកន្លែង ដែលប្រព្រឹត្តអំពើឆក់ប្លន់ដ៏ធំមួយ។ ទាក់ទងនឹងយុត្តិធម៌ព្រហ្មទណ្ឌ លោកបានរារាំងមិនឱ្យមានការធ្វើទុកទោសរហូតដល់ស្លាប់ ឬធ្វើទារុណ កម្មបែបណាមួយទៅលើរូបរាងកាយរបស់មនុស្សទេ។
-ស្តីអំពីអំណាចៈ ក្នុងគ្រួសារ អំណាចត្រូវស្ថិតនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃរបស់ឪពុកដែលមានលក្ខណៈស្វាហាប់បំផុត។ ក្នុងបុរី ឬចក្រភពគំរូនៃអំណាចត្រូវស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃសម្តេច ឬអធិរាជ។ ប៉ុន្តែសម្ដេច ឬអធិរាមិនមែនជាម្ចាស់នៃអំណាចទេ ផ្ទុយទៅវិញជាអ្នករក្សាទុកនៅអំណាចនេះ។ អំណាចកើតចេញពីឆន្ទៈរបស់អាទិទេព។ អាទិទេពបានកំណត់រួចជាស្រេចនូវអ្នកដែលដឹកនាំ និងអ្នកដែលឋិតក្រោមការដឹកនាំ។ អំណាចមានពីរប្រភេទគឺ អំណាចសាសនចក្រ និងអំណាចអាណាចក្រ ហើយអំណាចទាំងពីរត្រូវជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។
-តួនាទីរបស់ច្បាប់ៈ ច្បាប់របស់មនុស្សតែងផ្អែកលើច្បាប់របស់អាទិទេព ដែលមានចរិតលក្ខណៈអមតៈ។ មនុស្សត្រូវតែគោរព និងយល់ពីច្បាប់ និងស្រឡាញ់ច្បាប់។ លោកបានទទួលស្គាល់ថា មានច្បាប់អយុត្តិធម៌ ដែលប្រឆាំងនឹងអាទិទេព ហើយក៏មានច្បាប់អាក្រក់ អាចក្លាយជាច្បាប់ល្អបានដែរ។
-សេចក្តីស្នេហាៈ សេចក្ដីស្នេហាត្រូវប្រកបដោយការលះបង់ គឺជាសេចក្តីស្នេហាដែលមានតួនាទីនយោបាយ ហើយស្ថិតនៅក្នុងការបញ្ជារបស់អ្នកដឹកនាំ និងការគោរពរបស់អ្នកដែលឋិតក្រោមការដឹកនាំ។ សេចក្ដីស្នេហាបែបនេះ អាចធានាឱ្យមានការឯកភាពប្រជាពលរដ្ឋក្នុងបុរី។
សូមរងចាំអាន និងសិក្សាស្វែងយល់បន្ត!
ដកស្រង់ពី៖ កែវ មាលា ទស្សនវិជ្ជានយោបាយ អ្នកប្រាជ្ញក្នុងលោក (២០២៣)
